Od artylerii do dyplomacji

Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 r. wstąpił do oddziałów strzeleckich Józefa Piłsudskiego, od 16 sierpnia w Legionach Polskich. Służył w 1 baterii jako ogniomistrz. W styczniu 1915 r. został ranny koło osady Pappfalva (ob. Țibău w Rumunii), w bitwie pod Kirlibabą (19–23 stycznia). Po rekonwalescencji ukończył I kurs Szkoły Podchorążych LP w Marmaros-Sziget (10 maja 1915 r.), następnie pełnił służbę w patrolu telefonicznym, a od 21 listopada 1915 r. w patrolu wywiadowczym. Wyróżnił się 23 lutego 1916 r. w obronie reduty Piłsudskiego pod Kościuchnówką, za co 25 lutego został awansowany na stopień chor. art. 1 listopada awansowany na stopień ppor. art. Ukończył II kurs Szkoły Strzeleckiej Artylerii w Rembertowie (17–31 stycznia 1917 r.).

Początki wojskowej kariery

W listopadzie 1918 r. podjął służbę w Wojsku Polskim jako adiutant dowództwa artylerii; od 1 marca 1919 r. adiutant 3 Pułku Artylerii Polowej. Uczestniczył w wojennym kursie Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie (16 czerwca–30 listopada 1919 r.). W wojnie z Rosją bolszewicką lat 1919–1920 zajmował stanowiska referenta Oddziału IV Naczelnego Dowództwa oraz szefa Oddziału II na szczeblu dywizji, Grupy Operacyjnej i Armii.
Po zakończeniu wojny od 2 stycznia do połowy września 1921 r. kontynuował naukę w Szkole Sztabu Generalnego. Po jej ukończeniu objął stanowisko II referenta w Inspektoracie Armii nr 1, a następnie szefa Wydziału Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego (do 16 września 1922 r.) i szefa Oddziału III (wyszkolenia) w Dowództwie Okręgu Korpusu nr I (do 1 listopada 1925 r.). Zweryfikowany jako mjr SG art. z 1 czerwca 1919 r. Później był szefem sztabu Dowództwa Obszaru Warownego „Gdynia”. W lipcu 1926 r. powołany na  stanowisko zastępcy szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP. Dodatkowo od 23 maja 1927 r. do lutego 1931 r. objął stanowisko referenta w Biurze dla prac Komitetu Obrony Państwa przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych. Awansowany 1 stycznia 1928 r. na stopień ppłk. SG art. Od 27 lutego 1931 r. do marca 1936 r. dowodził 6 Pułkiem Artylerii Ciężkiej we Lwowie. 

Kariera w dyplomacji

1 stycznia 1933 r. awansował na płk. dypl. art. Od 24 kwietnia 1936 r. do listopada 1939 r. attaché wojskowy, morski i lotniczy we Francji, jednocześnie attaché wojskowy przy poselstwie RP w Brukseli z siedzibą w Paryżu.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. domagał się od władz francuskich  wypełnienia zobowiązań traktatowych wynikających z układu z roku 1921, protokołów z lat 1936 i 1939, podjęcia ofensywy, która odciążyłaby walczące oddziały WP. Przejściowo (5–26 października) p.o. oficera placu w Paryżu. Po klęsce Francji pozostał w Paryżu. Aresztowany w nieustalonych okolicznościach przez Niemców, 22 kwietnia 1944 r. został wywieziony do Konzentrationslager Mauthausen (nr 64127); przejściowo przez kilka dni przebywał w filii obozu  w Gusen. Wojciech Fyda zginął 7 maja 1944 r. w KL Mauthausen. Symboliczna mogiła znajduje się na Cmentarzu Parafialnym na Powązkach w Warszawie kwat. 222.

 

Źródło: niezalezna.pl