Platynowe Lwy Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. W tym roku dla Filipa Bajona

Platynowe Lwy corocznie przyznaje Komitet Organizacyjny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, by uhonorować dorobek wybitnych postaci polskiego kina. Kandydaturę Filipa Bajona rekomendowało w tym roku Stowarzyszenie Filmowców Polskich i Rada Programowa Festiwalu.

W przesłanej informacji przypomniano, że w dorobku Bajona jest prawie 40 filmów fabularnych i dokumentalnych, spektakli i seriali nagradzanych na festiwalach oraz przez prestiżowe gremia filmowe. "Wiele z nich otrzymywało nagrody także na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, m.in. Aria dla atlety, Wizja lokalna 1901 , Wahadełko, Magnat, Poznań ‘56, Kamerdyner - czytamy.

Filip Bajon urodził się 25 sierpnia 1947 r. w Poznaniu. W 1970 r. został absolwentem prawa na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, a cztery lata później ukończył reżyserię na PWSFTViT w Łodzi. W 1971 r. opublikował debiutancką powieść "Białe niedźwiedzie nie lubią słonecznej pogody", za którą otrzymał nagrodę Wilhelma Macha.

Przypomniano, że pierwsze lata kariery Bajon poświęcił na rozwijanie rzemiosła filmowego: realizował filmy eksperymentalne i telewizyjne, następnie związał się ze Studiem Filmowym "Tor". "Jego debiutancka fabuła Aria dla atlety z niezwykłą rolą Krzysztofa Majchrzaka wyróżniała się oryginalnością i przyniosła młodemu artyście znaczące nagrody m.in. w Gdańsku i San Remo" - zaznaczono.

Bajon często opierał swoje historie na faktach i osadzał na styku epok. "Interesowały go nie moralitety, lecz możliwości języka filmowego, dzięki którym mógł odtwarzać realia, wzbogacając je o autorską wizję. To unikalne podejście potwierdziły kolejne filmy Bajona: Wizja lokalna 1901 (1980, Nagroda Dziennikarzy oraz Nagroda Główna Jury na FPFF w Gdańsku), Wahadełko (1981, nagroda za scenariusz oraz Nagroda Główna Jury na FPFF w Gdańsku i Wielki Jantar), Limuzyna Daimler-Benz (1981, Wielki Jantar) oraz Magnat (1986, Nagroda Specjalna Jury FPFF w Gdańsku) i Bal na dworcu w Koluszkach (1989), ustawiając go w pierwszym rzędzie najciekawszych polskich filmowców" - czytamy.

Zwrócono także uwagę, że ważnym wątkiem w karierze Bajona był motyw patriotyzmu podejmowany nieco inaczej niż u innych twórców. W "Poznaniu 56" (1996, Nagroda Specjalna FPFF w Gdyni) odniósł się do dobrze znanego i udokumentowanego wydarzenia historycznego, nie rezygnując z najważniejszych założeń swego stylu. Z kolei w telewizyjnej "Saunie" (1992) "z czułą ironią i dystansem portretował Polaków i ich postawy wobec przemian politycznych w latach 1980-1990" - zaznaczono. Tematowi polskiej transformacji poświęcił komedię "Lepiej być piękną i bogatą" (1993 r.). Natomiast styk epok i skutki gwałtownych przemian społecznych przedstawił także w dramacie "Fundacja" (2006).

"Pierwsza dekada XXI wieku stała dla polskiego reżysera pod znakiem adaptacji klasycznych dzieł polskiej literatury – Przedwiośnia (2001) oraz Ślubów panieńskich (2010) – oba filmy odniosły znaczący sukces frekwencyjny. Zarówno w Ślubach.., jak i w Paniach Dulskich (2015) na nowo odczytał klasykę i przydał jej współczesnego sznytu" - zaznaczono.

Jego ostatni film, nagrodzony Srebrnymi Lwami "Kamerdyner" z 2018 r., ukazuje powikłane losy trzech nacji zamieszkujących dawne polsko-niemieckie pogranicze na północnych Kaszubach, na którym granica wytyczona po I wojnie światowej podzieliła nie tylko ziemię, lecz także społeczeństwo.

Filip Bajon reżyserował także sztuki teatralne, teatry telewizji i filmy dokumentalne (m.in. "Poszukiwany Ryszard Kapuściński", "Opowiem ci jak wrócę"). "Nigdy nie zrezygnował ze swojej pasji literackiej. Kolejno ukazywały się: opowiadania Proszę ze mną na górę (1979), powieści Serial pod tytułem (1976), Podsłuch (1994) i autobiograficzny "Cień po dniu" (2008)" - przypomniano.

Z biegiem lat coraz bardziej angażował się w pracę z debiutantami i studentami. Przez kilka lat był szefem Studia Filmowego "Dom", a w latach 2015-2019 był dyrektorem Studia Filmowego "Kadr". W latach 2008-2012 pełnił funkcję dziekana Wydziału Reżyserii PWSFTviT w Łodzi. Wykładał także na WRITV Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wielokrotnie zasiadał w zarządzie Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

W 2002 r. Filip Bajon został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2014 r. Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze – Gloria Artis".

Platynowe Lwy Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni otrzymali m.in. Andrzej Wajda, Jerzy Antczak, Sylwester Chęciński, Tadeusz Chmielewski, Tadeusz Konwicki, Janusz Majewski, Roman Polański, Witold Sobociński, Jerzy Wójcik, Jerzy Gruza, Jerzy Skolimowski, Krzysztof Zanussi, Agnieszka Holland.