Dzień Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu na Ukrainie

Według historyków Wielki Głód pochłonął około 4 mln istnień ludzkich. Ukraina oddaje hołd ofiarom tej tragedii co roku w ostatnią sobotę listopada. Uroczystości żałobne odbywają się przed Pomnikiem Ofiar Wielkiego Głodu w Kijowie.

Ludzie tradycyjnie przychodzą w to miejsce z kłosami zboża i zniczami. Znicze i świeczki zapalane są w oknach mieszkań i domów. O godzinie 16 czasu lokalnego (15 w Polsce) na Ukrainie ogłoszono ogólnonarodową minutę ciszy.

W czasach komunistycznych Ukrainę dotknęły trzy fale głodu: na początku lat 20., potem w 30. i w latach 1946-47. Najtragiczniejszy w skutkach był Wielki Głód z lat 1932-33, w którego apogeum umierało dziennie do 25 tys. ludzi.

Klęska głodu doprowadziła do tego, że pustoszały całe wsie. Zdarzały się przypadki kanibalizmu. Z głodu umierali dorośli, ale szczególnie cierpiały dzieci. Ocenia się, że życie straciła jedna trzecia z nich.

Wielki Głód nastąpił w jednym z najżyźniejszych krajów Europy w czasie pokoju, gdy ZSRR eksportował ogromne ilości zboża. Na Ukrainie zboże, a następnie cała żywność były konfiskowane przez władze.

W roku 1932 w ZSRR wprowadzono prawo o ochronie własności państwowej, które pozwalało na rozstrzelanie człowieka nawet za zabranie tylko jednego kłosa z należącego do kołchozu pola. Obowiązywał także dekret o całkowitej blokadzie wsi z powodu rzekomego sabotowania obowiązkowych dostaw zbóż.

Pragnąc przeżyć, wielu chłopów łamało zakaz opuszczania wsi i uciekało do miast, gdzie obowiązywały przydziały żywnościowe dla pracujących. Podejmowano próby ucieczki do Rosji, jednak ukraińskie granice obstawione były przez wojsko.

W ocenie historyków głód wywołano sztucznie, by złamać opór chłopstwa wobec kolektywizacji. Na Ukrainie opór ten był największy.

Polska w 2006 roku uznała Wielki Głód na Ukrainie za ludobójstwo.