Rocznica powstania przeciwko Rosji

W nocy 29 na 30 listopada 1830 r. wybuchło Powstanie Listopadowe – zbrojne powstanie narodowe przeciwko Rosji.

Jeszcze w 1828 r. w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą ppor. Piotra Wysockiego sprzysiężono się przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji, wielkiemu księciu Konstantemu, który był bratem cesarza Rosji Mikołaja I. Konstanty był powszechnie znienawidzony za stworzenie w kraju systemu tajnej policji i donosicielstwa oraz publiczne poniżanie polskich oficerów. Zaplanowano nawet zamach na jego życie.

Powstanie wybuchło wieczorem ok. godz. 18 dnia 29 listopada 1830 r.. Wówczas ppor. Piotr Wysocki przerwał zajęcia w Szkole Podchorążych Piechoty i wygłosił mowę: „Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów”. Powstańcom udało się opanować Belweder - rezydencję wielkiego księcia, jednak Konstantemu udało się uciec. Następnie siły powstańcze wspomagane przez mieszkańców Warszawy zdobyły Arsenał. Następnego dnia, wraz z uzbrojoną już ludnością cywilną udało się opanować stolicę. W ten sposób spisek wojskowy oficjalnie przekształcił się w powstanie.

5 lutego 1831 r. armia rosyjska wkroczyła w granice Królestwa Polskiego i rozpoczęła się regularna wojna. polsko-rosyjska. Powstanie zakończyło się klęską 21 października 1831 r. Do jego upadku i przegrania wojny w dużym stopniu przyczynili się niewierzący w możliwość zwycięstwa i w gruncie rzeczy lojalistycznie nastawieni wobec cara arystokratyczni przywódcy polityczni Adam Jerzy Czartoryski, Bonawentura Niemojowski oraz nieudolni dowódcy: generałowie Józef Chłopicki, Jan Skrzynecki, Jan Krukowiecki, Henryk Dembiński i Maciej Rybiński. Powstał nawet na ten temat wierszyk:

Chłop nas zdradził,
skrzynka przyskrzyniła,
kruk oko wydziobał,
ryba zatopiła.

 

Źródło: Wikipedia,niezalezna.pl